NHỮNG LOẠI ĐAI ỐC PHỔ BIẾN HIỆN NAY GỒM NHỮNG LOẠI NÀO?

Đai ốc tuy nhỏ nhưng đóng vai trò thiết yếu trong các mối ghép cơ khí và kết cấu công trình. Mỗi loại đai ốc lại phù hợp với từng điều kiện thi công khác nhau. Bài viết của KDG dưới đây sẽ giúp quý khách phân biệt các loại đai ốc phổ biến và chọn đúng theo nhu cầu sử dụng.

1. Phân loại đai ốc theo hình dáng và cấu tạo

Mỗi loại đai ốc đều có thiết kế đặc trưng nhằm đáp ứng các nhu cầu liên kết khác nhau trong cơ khí và xây dựng. Việc lựa chọn đúng loại giúp đảm bảo độ chắc chắn, dễ thao tác và phù hợp với yêu cầu vận hành thực tế.

1.1 Đai ốc lục giác

• Có hình lục giác 6 cạnh, dễ dàng siết chặt bằng cờ lê hoặc mỏ lết.
• Thường kết hợp với bu lông lục giác hoặc thanh ren tiêu chuẩn.
• Ứng dụng phổ biến trong xây dựng dân dụng, cơ khí và lắp ráp thiết bị.

1.2 Đai ốc cánh bướm

• Thiết kế hai tai cánh giúp vặn bằng tay mà không cần dụng cụ.
• Phù hợp cho các chi tiết cần tháo lắp nhanh, điều chỉnh thường xuyên.
• Thường dùng trong gá đỡ tạm thời, dụng cụ thể thao hoặc DIY.

1.3 Đai ốc vuông

• Có hình vuông với bề mặt tiếp xúc lớn giúp chống trượt hiệu quả.
• Thường dùng ở những vị trí chịu lực lớn hoặc yêu cầu mô-men xoắn cao.
• Ứng dụng trong khung thép, chân đế máy, máy móc công nghiệp.

1.4 Đai ốc mũ

• Phần chụp hình cầu bảo vệ đầu ren khỏi bụi bẩn, gỉ sét.
• Giúp tránh va đập hoặc làm xước bề mặt tiếp xúc.
• Thường dùng ở lan can, biển báo, kết cấu ngoài trời.

1.5 Đai ốc có tai khóa

• Có tai gài hoặc rãnh để gắn chốt chống xoay khi hoạt động.
• Giúp mối liên kết không bị lỏng trong điều kiện rung lắc mạnh.
• Ứng dụng trong ngành ô tô, tàu thuyền, thiết bị quay hoặc rung động liên tục.

Phân loại đai ốc theo hình dáng và cấu tạo

2. Phân loại đai ốc theo vật liệu và lớp mạ

Tùy theo môi trường sử dụng, tải trọng và tính chất công trình, đai ốc được sản xuất từ nhiều loại vật liệu khác nhau và xử lý bề mặt bằng các phương pháp khác nhau để đảm bảo độ bền cơ học cũng như khả năng chống ăn mòn hiệu quả.

2.1 Đai ốc thép đen, thép carbon

• Chế tạo từ thép thường hoặc thép carbon có độ cứng cao.
• Ưu điểm là chịu tải tốt, giá thành thấp, dễ gia công.
• Phù hợp sử dụng trong nhà, môi trường khô ráo, kết cấu thép thông thường.
• Không khuyến khích dùng ở nơi ẩm ướt hoặc có hóa chất.

2.2 Đai ốc inox 201, 304, 316

• Làm từ thép không gỉ có khả năng chống oxy hóa vượt trội.
• Inox 201: giá rẻ, chống gỉ vừa phải, dùng trong điều kiện ít ăn mòn.
• Inox 304: chống gỉ tốt, phù hợp công trình ngoài trời hoặc khu vực có độ ẩm cao.
• Inox 316: kháng axit, muối và hóa chất mạnh, lý tưởng cho công trình ven biển, nhà máy hóa chất.

2.3 Đai ốc đồng, nhôm

• Trọng lượng nhẹ, dẫn điện tốt, không tạo tia lửa khi va chạm.
• Thường dùng trong ngành điện, điện tử, thiết bị công nghệ hoặc máy móc nhẹ.
• Không chịu lực lớn như đai ốc thép nhưng có tính ổn định cao trong điều kiện đặc biệt.

2.4 Lớp phủ bảo vệ

• Mạ kẽm điện phân: bề mặt sáng bóng, chống gỉ ở mức trung bình, thích hợp trong nhà.
• Mạ kẽm nhúng nóng: lớp phủ dày, khả năng chống ăn mòn cao, phù hợp ngoài trời hoặc môi trường ẩm.
• Sơn tĩnh điện: tạo lớp phủ đều, bám chắc, thẩm mỹ cao, thích hợp môi trường hóa chất hoặc yêu cầu màu sắc riêng.

Phân loại đai ốc theo vật liệu và lớp mạ

3. Phân loại đai ốc theo ứng dụng và môi trường làm việc

Việc lựa chọn đúng loại đai ốc phù hợp với từng điều kiện thi công và đặc thù kỹ thuật giúp gia tăng độ bền kết cấu và đảm bảo an toàn và hiệu suất vận hành lâu dài. Sau đây là các loại đai ốc được phân loại theo mục đích sử dụng cụ thể.

3.1 Đai ốc chịu lực

• Được thiết kế để chịu được lực kéo, lực nén và rung động lớn trong các kết cấu trọng yếu.
• Thường kết hợp với bu lông cường độ cao để thi công nhà thép tiền chế, cầu đường, kết cấu giàn không gian.
• Đảm bảo độ chắc chắn và ổn định lâu dài trong môi trường làm việc liên tục có tải trọng lớn.

3.2 Đai ốc cơ khí chính xác

• Dùng trong các chi tiết máy đòi hỏi độ chính xác cao và khả năng tháo lắp nhiều lần mà vẫn giữ được liên kết ổn định.
• Thường ứng dụng trong ngành cơ khí chế tạo, đặc biệt là máy CNC, máy tự động, robot và thiết bị kỹ thuật số.
• Sản xuất theo dung sai chặt chẽ để đảm bảo khớp ren và độ bám siết tối ưu.

3.3 Đai ốc chống ăn mòn

• Phù hợp với môi trường khắc nghiệt như công trình ngoài biển, nhà máy hóa chất, khu vực có độ ẩm cao.
• Thường làm từ inox 304 hoặc 316, hoặc được phủ lớp mạ đặc biệt như kẽm nhúng nóng, chống oxi hóa.
• Giữ được khả năng siết và chống lỏng dù phải tiếp xúc với hóa chất hoặc điều kiện thời tiết cực đoan.

3.4 Đai ốc dễ tháo lắp

• Lý tưởng cho các kết cấu cần tháo lắp nhanh, di động hoặc thường xuyên bảo trì như thiết bị lắp ráp, hệ thống tạm thời.
• Thường là đai ốc cánh bướm hoặc có thiết kế đặc biệt như rãnh vặn tay, giúp thao tác không cần dụng cụ chuyên dụng.
• Tối ưu hóa thời gian thi công, tiết kiệm công sức lắp đặt tại công trình.

Phân loại đai ốc theo ứng dụng và môi trường làm việc

4. Các tiêu chuẩn kỹ thuật thường gặp của đai ốc

Việc lựa chọn và sử dụng đai ốc đúng theo tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ đảm bảo độ an toàn cho công trình và đáp ứng yêu cầu kiểm định trong thi công cơ khí, xây dựng và xuất khẩu. Các yếu tố kỹ thuật cần lưu ý bao gồm:

• Tiêu chuẩn phổ biến: Các loại đai ốc chất lượng hiện nay thường được sản xuất theo các hệ tiêu chuẩn quốc tế như DIN (Đức), ISO (Toàn cầu), ASTM (Hoa Kỳ), JIS (Nhật Bản), và TCVN (Việt Nam). Mỗi tiêu chuẩn quy định cụ thể về vật liệu, kích thước, dung sai và tính cơ lý của sản phẩm.
• Kích thước phổ biến: Các loại đai ốc thông dụng có kích thước từ M6 đến M30, tương ứng với các loại bu lông sử dụng trong công trình.
• Cấp bền và bước ren: Tùy theo ứng suất thiết kế và yêu cầu chịu lực, đai ốc cần có cấp bền phù hợp như 6, 8, 10... cũng như bước ren chính xác (thường là ren hệ mét). Nếu chọn sai cấp bền hoặc bước ren, mối ghép dễ bị tuột hoặc lỏng trong quá trình sử dụng.
• Chứng chỉ chất lượng: Với các công trình trọng điểm hoặc đơn hàng xuất khẩu, đai ốc cần kèm theo chứng nhận CO (Certificate of Origin) và CQ (Certificate of Quality). Đây là bằng chứng xác minh nguồn gốc xuất xứ và chất lượng sản phẩm giúp tăng độ tin cậy và đảm bảo công trình được nghiệm thu đúng chuẩn kỹ thuật.

Các tiêu chuẩn kỹ thuật thường gặp của đai ốc

Đai ốc là chi tiết nhỏ nhưng giữ vai trò lớn trong việc đảm bảo liên kết chắc chắn và an toàn cho kết cấu. Việc lựa chọn đúng loại, đúng tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ giúp tối ưu hiệu quả thi công và kéo dài tuổi thọ công trình. Quý doanh nghiệp có thể liên hệ KDG để được tư vấn và cung cấp đai ốc chất lượng cao, phù hợp từng nhu cầu sử dụng.